“‘De kleur oranje is niet alleen onze nationale kleur, maar ook een transitiekleur.’ Ik sta met een groepje wetenschapsjournalisten voor een oranje blokkendoos die op een heldere dag in juli fel contrasteert met het harde blauw van de zomerlucht. Met groene letters is op de muren ‘E=MC2’ geschreven, de beroemde formule van Einstein die de relatie tussen massa en energie beschrijft. Aan het woord is Ewoud Verhoef, technisch directeur van de Centrale Organisatie voor Radioactief Afval (Covra). ‘We vinden het belangrijk om het verhaal van radioactiviteit via kunst te vertellen.’ Dat verhaal blijkt een stuk kleurrijker dan ik dacht.
… Uranium, de basisgrondstof van de meeste kernenergiecentrales, is een magisch element. Zo heeft de radioactieve uranium-238-isotoop een halveringstijd van 4,5 miljard jaar. Daar kan ik me geen enkele voorstelling van maken. Het is geen menselijke tijd, maar ‘diepe tijd’. Geoloog Marcia Bjornerud noemt mijn gemankeerde voorstellingsvermogen in haar boek Timefulness ‘temporeel analfabetisme, een wijdverbreid gebrek aan kennis over tijdschalen, het ontbreken van gevoel voor temporele proporties’.
Volgens de Amerikaanse, aan Cornell University verbonden antropoloog Vincent Ialenti kunnen we daarom juist van de medewerkers van opslagplaatsen voor radioactief afval, mensen zoals Ewoud Verhoef, veel leren over onze omgang met deze diepe tijd. Ialenti deed twee jaar lang participerend onderzoek onder medewerkers van een geplande permanente opslagplaats voor radioactief afval in het Finse plaatsje Olkiluoto. De manier waarop zij zich bekommeren om de veiligheid van ons verre nageslacht zou voor ons allemaal een inspiratiebron kunnen zijn, concludeert hij in zijn dit jaar verschenen boek Deep Time Reckoning. Het afval zal in de opslagplaats Onkalo (Fins voor ‘grot’ of ‘schuilplaats’) binnenkort diep onder de grond worden verstopt, in de verwachting dat generaties in de verre toekomst hier nooit mee in aanraking zullen komen.”
Lees het hele verhaal op: www.groene.nl.